Adiuwanty w rolnictwie
Mianem adiuwantów określa się substancje pomocnicze znajdujące się w składzie środków ochrony roślin. Mają one za zadanie poprawiać skuteczność biologiczną cieczy roboczej, poprzez modyfikację jej właściwości fizycznych i chemicznych. Jak działają adiuwanty? Z jakimi ich rodzajami możemy mieć do czynienia?
Do adiuwantów zaliczają się: preparaty mające na celu znosić ciecz przez wzrost średnicy jej kropel, preparaty chroniące przed przemywaniem poprzez utrzymywanie środków ochrony roślin w górnej warstwie gleby, chroniąc w ten sposób przed skażeniem wód podziemnych, preparaty, które sprawiają, że środki ochrony roślin można mieszać ze sobą lub z nawozami, bez obaw o ich wytrącenie się lub chemiczny rozkład, oleje poprawiające przyleganie do powierzchni pokrytych nalotem woskowym oraz przyspieszające proces wysychania, aktywatory, które wpływają na lepsze pobieranie i wnikanie środków ochrony roślin, penetranty, które sprawiają, że środek ochrony roślin przenika szybko w głąb tkanek agrofaga, preparaty ułatwiające cieczy użytkowej przyleganie do powierzchni agrofaga i sprawiające, że staje się on odporny na zmywanie, zwilżacze zmniejszające napięcie powierzchniowe cieczy użytkowej i pozwalające na opryskiwanie powierzchni pokrytych nalotem woskowym oraz preparaty łączące część z wymienionych powyżej właściwości.
Adiuwanty wykorzystuje się wówczas, gdy działanie środków ochrony roślin okazuje się niewystarczające. Preparaty tego typu mogą być używane na kilka różnych sposobów. Adiuwanty sprawiają między innymi, że roślina szybciej wysycha, co przyczynia się do zmniejszenia prawdopodobieństwa rozwoju grzybów. Środki tego typu można dodać także do czynnika odżywczego w przypadku upraw na sztucznym podłożu, co ma na celu zapobiec przed rozprzestrzenianiem się wirusów. Adiuwanty stosuje się również w połączeniu ze środkami grzybobójczymi. Przyczyniają się one do szybszego wysychania preparatu i sprawiają, że do rośliny czy tkanki dostaje się jedynie niewielka ilość substancji czynnej. Niektóre z dostępnych na rynku adiuwantów mogą być wykorzystywane w charakterze środków przedłużających trwałość kwiatów ciętych.
Do czynienia możemy mieć z następującymi rodzajami adiuwantów:
Naturalne — jak sama nazwa wskazuje, składają się one z naturalnych ekstraktów roślinnych. Preparaty tego typu są w pełni bezpieczne dla upraw i ulegają biodegradacji. Adiuwanty mogą być wykorzystywane wraz z wodą oraz środkami ochrony roślin.
Na bazie olejów roślinnych — produkty tego typu znajdują zastosowanie w przypadku roślin, które mogą ulec uszkodzeniu na skutek działania substancji oleistych. W znaczącej części przypadków jest to spowodowane zbyt dużym pobieraniem przez nią za silnej dla niej substancji czynnej. Dodatkowo, olej może niekiedy wywołać niepożądane reakcje na wrażliwych tkankach. By temu zapobiec, rośliny delikatne, takie jak na przykład róże, traktuje się zwilżaczami typu poliglicerol.
Superadiuwanty — gwarantują one optymalne nawilżenie roślin i wspomagają pobieranie substancji. Tego typu substancje znajdują zastosowanie w przypadku ekstremalnego przenikania w strukturę rośliny lub jej najniżej położone warstwy. Stosuje się je także w celu poprawy przenikania herbicydów doglebowych w suchych warunkach.